piątek, 2 grudnia 2022

Uroczysko "Nowy Las"

 Nowoczesność nowoczesnością, ale powinniśmy pamiętać o naszej historii.
Znikają z map i naszej pamięci miejsca, które związane są z naszymi przodkami, z ich życiem codzienny, z wierzeniami.
Zdziwiło mnie, kiedy rozmawiając w Urzędzie Miasta Zambrowa z urzędnikiem, zorientowałem się, że nie wiedział o Pruszkach Jabłoni. Skoro nie wiedział o tym, to zapewne nie wie o młynach, wiatrakach w Zambrowie, o kuźniach lub gręplarni nad Jabłonką.
Pewnie wielu się zdziwi, jeżeli ktoś wspomniałby o miejscu kultu religijnego naszych przodków niezwiązanego z kościołem. Czy takie są gdzieś blisko? To miejsca, które często określa się jako uroczyska. Położone były w miejscach trudno dostępnych, odludnych, bagnistych. Słowiańskie miejsca kultu bóstwa, narad oraz sądów. Wierzono, że mogły być również siedzibą złych duchów.
Józef Stanisław Mroczek w swojej książce "Zambrów zarys dziejów" oraz w niepublikowanym opracowaniu pisał o tym, że okolice Zambrowa były miejscem, gdzie Polacy uciekali do ostępów leśnych z wielkich miast przed prześladowaniami kościoła. Tu praktykowali swoją wiarę, jeszcze w XV wieku.
Najbliżej Zambrowa takie miejsce to uroczysko "Nowy Las". W dokumentach istniało do przełomu lat 1969/70. 22 grudnia 1969 roku, rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów teren uroczyska o powierzchni 116,53 ha wydzielono z granic administracyjnych Zambrowa i przyłączono do gromady Zambrów. "W życie" rozporządzenie wprowadzono zarządzeniem Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku 19 marca 1970 roku. Tym samym rozporządzeniem z terenu Zambrowa wyłączono Nagórki Jabłoń.
Mapa przedstawia granice, o których mowa w rozporządzeniu.